Grote verandering voor iedereen die een rijbewijs heeft

Een drastische hervorming van het Belgische rijbewijs ligt op tafel. Niet langer een stukje plastiek in je portefeuille, maar een digitale sleutel tot je wagen. Als het van het verkeersinstituut VIAS afhangt, wordt het klassieke rijbewijs binnenkort vervangen door een digitale variant die veel verder gaat dan louter identificatie. Het moet een onverbiddelijk controlemiddel worden dat voorkomt dat bestuurders zonder geldige papieren nog achter het stuur kruipen.

De ambitie van VIAS is glashelder: wie zijn rijbewijs kwijt is, moet gewoonweg niet meer kunnen rijden. Punt. Geen achterpoortjes, geen slimmigheden. De sleutel? Een digitaal rijbewijs gekoppeld aan technologie die letterlijk voorkomt dat een voertuig start zonder geldige registratie. Volgens Stef Willems, woordvoerder van VIAS, is de technologie hiervoor vandaag al beschikbaar. In andere landen, zoals Zweden en Finland, wordt er al mee geëxperimenteerd.

Hoe werkt het concreet?
Het voorstel voorziet een digitale versie van het rijbewijs – bijvoorbeeld via een QR-code of een app – waarmee bestuurders zich kunnen identificeren. Maar daar blijft het niet bij. In een latere fase zou elk voertuig uitgerust kunnen worden met een scanner of software die het rijbewijs van de bestuurder verifieert voor het starten. Is het rijbewijs ongeldig of ingetrokken? Dan blijft het voertuig gewoon stilstaan.

Autoverhuurbedrijven, carsharing-diensten en fleetbeheerders zouden meteen mee kunnen profiteren van het systeem. Geen kopieën meer van rijbewijzen, geen riskante verhuringen aan mensen zonder rijbevoegdheid. Het digitaal rijbewijs biedt realtime-informatie en maakt fraude of misbruik veel moeilijker.

Wat met privacy en wetgeving?
Toch roept het plan ook vragen op. Waar wordt die data opgeslagen? Wie heeft er toegang toe? En wat als de technologie het begeeft? Bovendien zal de Belgische wetgeving aangepast moeten worden om digitale rijbewijzen juridisch geldig te maken. De uitdaging zit dus niet zozeer in de techniek, maar in de regelgeving en het maatschappelijke debat dat eraan voorafgaat.